Τοποθεσία

01. Γεωγραφικα στοιχεια

Το Άνω Σχολάρι είναι οικιστικός θύλακας προϋφιστάμενος του 1923 με κτίσματα διώροφα και ισόγεια, στην πλειονότητά τους πλέον έχουν μείνει ερείπια ή ίχνη αυτών.

Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού Θεσσαλονίκης στις δυτικές υπώρειες του βουνού Κάλαυρος, πολύ κοντά στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης-Νέων Μουδανιών και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 180. Απέχει περίπου 23 χλμ Ν. ΝΑ. της Θεσσαλονίκης.

02.Διοικητικα στοιχεια

Αναγνωρίστηκε το 1940 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Τριλόφου. Με το ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Τριλόφου και προσαρτήθηκε στον δήμο Μίκρας και Με το ΦΕΚ 87Α – 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Μίκρας και πλέον είναι οικισμός του δημοτικού διαμερίσματος Τριλόφου, της δημοτικής ενότητας Μίκρας, του δήμου Θέρμης, της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης, στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Με απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης έχει χαρακτηριστεί οικισμός «αξιόλογος»,  με χώρους και κατοικίες ειδικών προδιαγραφών, καθώς ο πολεοδομικός κανονισμός, που εγκρίθηκε το 1999, προστατεύει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του χωριού. Επικοινωνεί με τον κύριο οικισμό μέσω του ανισόπεδου κόμβου και της επαρχιακής οδού που συνδέει Άνω και Κάτω Σχολάρι. Το τοπικό δίκτυο του οικισμού, κατά το πλείστον ασφαλτοστρωμένο, εξυπηρετεί τις ανάγκες τόσο του οικισμού όσο και τα όρια Απόφασης Νομάρχη και τον εκτός σχεδίου δομημένο χώρο

location-now03

Προϋφιστάμενος του 1923

0 χρόνια

Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι μόνιμοι κάτοικοι του οικισμού του Άνω Σχολαρίου είναι 170

0 κάτοικοι

Ιστορία

01. Οι πρωτες πληροφοριες

Οι πρώτες πληροφορίες για το Μπασισλί αναφέρονται το 1712  όπου καταγράφονται εδώ 15 στρατιώτες Γιουρούκοι. Το 1862 το Bahşıslı ήταν χωριό με 21 μουσουλμανικά σπίτια. Η τοπική παράδοση φέρει τον οικισμό του Άνω Σχολαρίου καθώς και του Μαχαλά (οικισμός ανατολικά στην απέναντι πλευρά του ρέματος «Κάτω Πηγάδι» στον λόφο ανάμεσα αυτού και του ρέματος «Πλατανάκια») να αποτελούσαν εγκαταστάσεις τούρκικου τσιφλικιού και όχι κανονικούς οικισμούς.

02. Δομη - Διαρθρωση

Η αρχική του ονομασία ήταν Μπασισλή / Bašišli / Башишли. Ο οικισμός όπως διατηρήθηκε μέχρι και τις αρχές του 2000 παρείχε αρκετές ενδείξεις οι οποίες επιβεβαίωναν τον παραπάνω ισχυρισμό. Ενδείξεις όπως, η ύπαρξη του Μπεηλίδικου Κονακίου που με τον όγκο του και την διαμόρφωσή του κυριαρχούσε στο νοτιότερο άκρο του οικισμού σε περίοπτη θέση, η απουσία εμφανούς κέντρου κοινωνικής ζωής, η απουσία κτισμάτων με ένδειξη εμπορικής χρήσης, η απουσία τεμένους καθώς και ενδείξεις ότι τα χτίσματα αυτής της περιόδου είχαν χρήση βοηθητική και γεωργική και όχι κατοικίας.

03. Ρυμοτομια

Τα σωζόμενα κτίσματα (είτε ακέραια, είτε ερείπια είτε ίχνη αυτών) αυτής της περιόδου είναι διατεταγμένα σε επάλληλους στοίχους στην κορυφογραμμή του λόφου με μεσημβρινό προσανατολισμό.

04. Ανταλλαγη πληθυσμων

Πριν τους βαλκανικούς πολέμους ήταν ένας οικισμός στον οποίο κατοικούσαν 160 περίπου μουσουλμάνοι Τούρκοι. Στην δεκαετία το 1920 μετά τα γεγονότα της εποχής (Μικρασιατική Καταστροφή, ανταλλαγή πληθυσμών) οι Τούρκοι κάτοικοι αναγκάστηκαν μέχρι το 1924 να μεταναστεύσουν στην Τουρκία. Στα σπίτια τους το ελληνικό κράτος εγκατέστησε χριστιανούς Έλληνες πρόσφυγες προερχόμενους από το Σχολάρι της Ανατολικής Θράκης και ελάχιστους από την Γωνιά της Κυζίκου. Το 1928 ζούσαν εδώ 136 πρόσφυγες

05. Οι προσφυγες

Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στα υπάρχοντα κτίσματα μετατρέποντάς τα όλα σχεδόν σε κατοικίες. Μερικά από αυτά, μεγαλύτερης κλίμακας, μοιράστηκαν σε περισσότερες από μια οικογένειες δικαιούχων. Κτίστηκαν επίσης μέχρι το 1940 νέες κατοικίες τόσο ανάμεσα στις υπάρχουσες (με επανάληψη κατά κανόνα της δόμησης κατά στοίχους και του μεσημβρινού προσανατολισμού, όσο και σε επίπεδη έκταση δυτικότερα με ελεύθερη τοποθέτηση και ποικίλους προσανατολισμούς.

Στην περίοδο αυτή ο οικισμός κατατμήθηκε σε οικόπεδα αντίστοιχα των κατοικιών και δημιουργήθηκε στοιχειώδες δίκτυο οδών επικοινωνίας. Ακόμα και τότε καθώς και στη συνέχεια μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1960 όπου ξεκίνησε η εγκατάλειψη το οικιστικό σύνολο του Άνω Σχολαρίου δεν απέκτησε ποτέ πραγματική αυτοτελή λειτουργία και οι κάτοικοι του ήταν πάντα εξαρτημένοι από τις δομές των γειτονικών χωριών (Καρδία Τρίλοφος)

06. Η Εγκαταλειψη

Η έλλειψη βασικών δομών και υποδομών, η εγγύτητα του οικισμού με τα όμορα χωριά καθώς και με την πόλη της Θεσσαλονίκης οδήγησαν πολλούς από τους νέους της εποχής να εγκαταλείψουν τον οικισμό και είτε να εγκατασταθούν μόνιμα στην Καρδία και στον Τρίλοφο είτε να φύγουν στην Θεσσαλονίκη για σπουδές ή για αναζήτηση εργασίας.

Από τα μέσα τις δεκαετίας του 60 με την φυγή των νέων και τον θάνατο των ηλικιωμένων ο πληθυσμός από 110 στο 1960 μειώθηκε σε 28 το 1971 και σε μόλις 15 άτομα (κυρίως ηλικιωμένα) το 1981 και έτσι παρέμεινε έως και τα μέσα της δεκαετίας του 1990 όπου παρατηρείται μια αύξηση στον αριθμό των μόνιμων κατοίκων.

Η δεκαετία του 2000 με την μεγάλη οικιστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Θεσσαλονίκης θα δώσει μια σημαντική αύξηση στον πληθυσμό του Άνω Σχολαρίου ο οποίος με την απογραφή του 2021 έχει πλέον 170 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι συνεχίζουν να χρησιμοποιούν και να εξυπηρετούνται από τις δομές και τις υπηρεσίες της Καρδίας και του Τριλόφου.

Τουρκικός χάρτης του 1908 όπου φαίνονται τα χωριά της περιοχής με τουρκικές ονομασίες

Η ανάπτυξη του οικισμού την περίοδο 1945 -1960 λίγο πριν την σταδιακή μείωση του πλυθισμού

Στοιχεια

Η γνώση έχει αξία όταν μοιράζεται

Το υλικό που θα βρείτε στην σελίδα είναι από προσωπικό αρχείο, από περιγραφές και φωτογραφίες κατοίκων και συγγενών αυτών καθώς και από πληροφορίες που βρέθηκαν σε άλλους ιστότοπους στο internet.

Το αρχείο αυτό ποτέ δεν θα είναι αρκετό, οπότε αν είστε επισκέπτης και έχετε κάποια φωτογραφία ή πληροφορία θα χαρούμε να την μοιραστείτε μαζί μας και να συμπληρώσετε ένα ακόμα κομμάτι του πάζλ της μνήμης.

Εδώ θα βρείτε αναλυτική λίστα με τις πηγές για την δημιουργία του site. Εάν έχουμε αναρτήσει κάποιο υλικό που σας ανήκει και δεν αναφέρεστε σας ζητούμε συγνώμη και σας παρακαλούμε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να σας προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε το υλικό αν το επιθυμείτε.

Σας ευχαριστούμε και ελπίζουμε η περιήγησή σας να σας ξυπνήσει όμορφες αναμνήσεις.

Άνω Σχολάρι